Met 88 landenpaviljoens op de 60^ste kunstbiënnale van Venetië is er veel te kiezen voor de bezoeker. Zeker wanneer de internationale tentoonstelling van hoofdcurator Adriano Pedrosa ruimte overlaat om ook andere kunst te bekijken. Met deze editie wordt goed zichtbaar dat vele curatoren van de landenbijdragen al voor het hoofdthema van Pedrosa hun keuzes hadden gemaakt. Maar met de titel Foreigners Everywhere heeft Pedrosa wel degelijk aangevoeld waar de kunstwereld op dit moment mee bezig is. Soms wordt de titel er met veel moeite aan gekoppeld, het lukt de meeste curatoren om hun expositie toch te verbinden aan het bredere thema. Een bloemlezing uit de verschillende landenbijdragen.

Duitsland, Thresholds

Met Thresholds (Drempels) zoekt het Duitse paviljoen naar oorzaak, gevolg en oplossing. Met het werk van Ersan Mondtag worden wij geconfronteerd met het harde leven van een arbeidsmigrant. Mondtag vertelt hier het verhaal van zijn Turkse grootvader die van het platteland in Turkije verhuist naar West-Berlijn om in een asbestfabriek te werken. Zijn redding uit de armoede is tevens zijn ondergaan. Dit persoonlijke verhaal wordt door Yael Bartana met Generation Ship naar wereldniveau getrokken. Met Generation Ship ligt Bartana de ondergang van de aarde bij de mens. Wil je het probleem oplossen, dan moet de mens van de aarde. Met Generation Ship wordt deze oplossing mogelijk gemaakt. Een prachtig verhaal dat ruimtelijk heel mooi is verbonden met het werk van Ersan Mondtag, verbonden aan mystiek en science fiction, een werkelijke beleving in de Giardini.

België

De kunstenaars Denicolai & Provoost, Antoinette Jattiot, Nord en Speculoos zoeken met Petticoat Government een methode om mensen met elkaar te verbinden. 7 folkloristische reuzen en reuzinnen uit Spaans Baskenland, Noord Frankrijk en België maken een reis door Europa en Venetië is hun tussenstop. Juist dat alle poppen een reis maken, worden zij en de verenigingen achter deze poppen met hun verhalen, folklore, mythologie en geschiedenis met elkaar verbonden. Wij mogen meedansen en onderdeel worden van deze verhalen en gemeenschap.

Verenigde Staten

Met Jeffry Gibson hebben de Verenigde Staten voor het eerst een native American die het land vertegenwoordigd. Met zijn kleurrijke paviljoen legt Gibson de nadruk onze behoefte om iemand in een hokje te stoppen. Met The space in which to place me’ plukt de kunstenaar uit meerdere culturen en subculturen om zo zichtbaar te maken dat stereotypering van inheemse en queerculturen blijft zorgen voor het uitsluiten van dezelfde culturen.

Australië

De winnaar van de Gouden Leeuw voor de paviljoens is Australië met Kith and kin van Archie Moore. Met zijn onderzoek naar zijn voorouders toont Moore de complexiteit van inheemse familierelaties. De gaten in deze stamboom verwijzen naar de perioden van koloniale overheersing, massaslachtingen, ziekten en gedwongen verplaatsingen. Midden in de ruimte presenteert Moore een archiefonderzoek naar de vele sterfgevallen van inheemse Australiërs in gevangenschap. Daarmee vraagt hij aandacht voor de koloniale wetgeving en overheidsbeleid dat de inheemse gemeenschap onder druk zet.

Oostenrijk

Een zeer persoonlijk verhaal bevindt zich in het Oostenrijkse paviljoen met Anna Jermolaewa. Met haar werk vertelt zij over haar persoonlijke ervaringen als vluchteling uit de Sowjet Unie naar Oostenrijk, versterkt met werk dat gaat over stil politiek verzet.

Egypte

De Egyptische kunstenaar Wael Shawky onderzoekt met zijn werk gemeenschappelijke visie op religieuze en nationale identiteit en om deze te (ver)draaien, door bestaande zichtpunten over de geschiedenis te herschikken. Met Drama 1882 onderzoekt hij de aanloop naar het bombardement van Alexandrië door Groot-Brittannië in 1882, waarmee de Britten hoopten het Urabische bewind te ondermijnen. Shawky zet hiermee de focus op een kritische belichting van onze geschiedenisvertelling en de nutteloosheid van oorlog.

Verenigde Arabische Emiraten

Het aantal performances is laag tijdens deze biënnale en daarmee springt het werk van Abdullah Al Saadi eruit. De werken van Al Saadi vormen de aanleiding voor performers om jou meer te vertellen over de reizen van Al Saadi en zijn tekeningen. Met blikken, stenen en linnen rollen tonen zij meer werk van de kunstenaar en vertellen over zijn belevingen, doorspekt met Arabische filosofie, poëzie, literatuur en het alledaagse leven. Sites of Memory and Sites of Amnesia draait om de kunst van vergeten, waardoor onze creativiteit wordt gevoed.

Nederland

De Nederlandse kunstenaar Renzo Martens heeft het Congolese collectief Cercle d’Art des Travailleurs de Plantation Congolaise (CATPC) uitgenodigd om haar werk hier te presenteren. Tegelijkertijd wordt nieuw werk van hen in the White Cube in Congo gepresenteerd, een project dat Martens in 2017 startte. CATPC beschouwt de Westerse kunstwereld als medeverantwoordelijk voor de uitbuiting van Congo, omdat dankzij die opbrengsten een deel van de kunstwereld is bekostigd. Met de film The Judgement of the White Cube, houdt CATPC een Spiegel voor:  geen witte kubus kan de claim van gedekoloniseerd volhouden, zolang de plantages nog niet vrij zijn. De zaal is vol met beelden van cacao, palmolie en suiker en vertellen de vele verhalen over uitbuiting voor, tijdens en na de koloniale periode.