Hieronder een video op ons YouTube kanaal van onze docent Erlend van Ark over de studiedag "aanloop naar de Eerste Wereldoorlog: de Napoleonistische oorlogen, Amerikaanse burgeroorlog en Duitse eenwordingsoorlogen".
Ik ben Erlend van Ark, historicus, docent en schrijver, geboren in 1977. Ik studeerde Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en haalde mijn eerste graads docentenopleiding aan de Vrije Universiteit. Afgelopen jaren heb ik gewerkt als geschiedenisdocent en docent Bestuurskunde en werk ik als freelance docent bij verschillende onderwijsinstellingen. Daarnaast werk ik als content schrijver en blogger. Ik publiceerde het boek "De eerste wereldoorlog in begrijpelijke taal" en werk aan het tweede boek over de Tweede Wereldoorlog dat in de 2e helft van 2019 gepubliceerd wordt.
Op 28 juni 1914 werden kroonprins Frans Ferdinand van Oostenrijk en zijn vrouw Sophie vermoord in Sarajevo. Hun dood is de officiële aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog die daarna uitbrak. Voor schoolboekjes is deze voor hen afschuwelijke gebeurtenis een mooi startpunt, alleen wordt daarmee de werkelijke spanningsopbouw naar de Eerste Wereldoorlog niet uitgelegd. Met deze studiedag kijken wij verder het verleden in, voor de moord op Sophie en Frans Ferdinand, naar de gebeurtenissen in de 19e eeuw die gezamenlijk de spanning opbouwden richting de Eerste Wereldoorlog.
De studiedag is een combinatie van hoor- en werkcolleges. Met de hoorcolleges krijg je uitleg en inzichten, waarna je tijdens de werkcolleges de problematiek verder uitdiept. In deze studiedag kijken we specifiek naar drie voorgaande militaire conflicten: de Napoleontische oorlogen aan het begin van de 19e eeuw, de Amerikaanse Burgeroorlog in het midden van de 19e eeuw en de Duitse Eenwordingsoorlogen in de tweede helft van de 19e eeuw.
Tijdens de Napoleontische oorlogen zijn we de eerste fase van de militaire veranderingen in moderniteit met een toename van het aantal soldaten (dienstplicht). Legers groeien van tienduizenden naar honderdduizenden soldaten. Het tijdperk van de Totale Oorlogen breekt aan. Napoleon maakt een einde aan de kabinettenoorlogen waarbij steden of gebieden van hand tot hand gaan. Waarom waren andere vorsten zo bang voor Napoleon? Waarom waren zijn oorlogen zo vernietigend? En wat betekende de introductie van strategie op het slagveld?
In de tweede helft van de 19e eeuw zien we een significante toename van vuurkracht en professionalisering. Daarnaast leidt het succes van Pruisen/Duitsland tot een dogmatisch geloof in de aanval en de beslissende veldslag. Industrialisatie en technische vooruitgang zorgden voor het wegvallen van alle remmen op het voeren van oorlog, zowel in Europa als in de Verenigde Staten. Welke gevolgen had dit voor de strijdende partijen? Wat gebeurt er op een slagveld als legers groeien en vuurkracht toeneemt? Kun je dan een oorlog nog wel beslissen in één veldslag?
De studiedag is verlopen. Kijk bij onze leergang geschiedenis voor verdiepende cursussen op dit onderwerp.